Φτωχότερος ο πολιτισμός μας. To 2011 ...παίρνει μαζί του, μεγάλους Έλληνες

Γράψαμε στο protothema.gr ένα άρθρο με τους ανθρώπους του παγκόσμιου πολιτισμού που "έφυγαν" από τη ζωή το 2011. Όσο δύσκολο κι αν είναι να γράψεις για τον θάνατο της Ελίζαμπεθ Τέιλορ και του Σίντνεϊ Λιούμετ, φανταστείτε πόσο δύσκολα μπορεί το χέρι να πληκτρολογήσει ονόματα όπως Θανάσης Βέγγος και Νίκος Παπάζογλου... Η σημερινή εικόνα της Ελλάδας δεν "λέει" την αλήθεια. Όσο πολιτισμό έχει παράγει αυτή η χώρα, δεν το έχουν κάνει άλλες χώρες μαζί. Όταν η κοινωνία ήταν καταπιεσμένη, τότε τον ρόλο του "ξυπνητηριού" τον έπαιζε η τέχνη. Δυστυχώς πολλοί "αφυπνιστές" συνειδήσεων έφυγαν το 2011 και άφησαν ένα τεράστιο κενό, όχι μόνο στον ελληνικό πολιτισμό, αλλά στον παγκόσμιο. >>>

Στην παρακάτω λίστα, έγινε μια προσπάθεια να αναφερθούν όλοι οι μεγάλοι Έλληνες που μας άφησαν μέσα στο 2011. Ας ελπίσουμε το 2012, η αντίστοιχη λίστα να είναι μικρότερη.

Στο άκουσμα της είδησης του θανάτου του Θανάση Βέγγου, όλοι ένιωσαν ένα ρίγος να τους διαπερνά. Όλα τα μέσα είχαν τίτλο "Ο καλός μας άνθρωπος, έφυγε". Τι να πρωτοπεί κανείς για τον ακούραστο Θανάση, τον Θανάση της καρδιάς μας, τον Θανάση της ψυχής του κάθε Έλληνα. Δύσκολο να ξεκινήσει κάποιος να καταγράψει την καλλιτεχνική του πορεία και ακόμα πιο δύσκολο να περιγράψει τι έχει προσφέρει στον ελληνικό πολιτισμό. Στο ενεργητικό του έχουν καταγραφεί 126 ταινίες, σε 52 ως πρωταγωνιστής και είχε σκηνοθετήσει ακόμη επτά ταινίες. Ένας από τους πιο δημοφιλείς του ελληνικού κινηματογράφου, ενώ μέχρι πρόσφατα συνέχιζε να εμφανίζεται σε ταινίες, στην τηλεόραση και το θέατρο.

Ο Μιχάλης Κακογιάννης είναι από τους λίγους Έλληνες που στο εξωτερικό είναι τόσο αναγνωρισμένος. Έχει συνδέσει το όνομά του με τρεις υποψηφιότητες για Όσκαρ, για την αξέχαστη ταινία "Ζορμπάς", όπου ο Άντονι Κουίν, με τη βοήθεια του Κακογιάννη, έδειξαν το ελληνικό μεγαλείο σε όλο του το φάσμα. Επίσης δε γίνεται να μην αναφέρουμε τις ταινίες "Ηλέκτρα", "Στέλλα" και "Ιφιγένεια".

Το 2011 στιγματίστηκε επίσης από τον θάνατο του Νίκου Παπάζογλου, ενός καλλιτέχνη χαμηλών τόνων. Όμως ο θάνατός του συγκίνησε βαθύτατα τους Έλληνες. Ξεκίνησε την καριέρα του τη δεκαετία του '60 περνώντας από τους Olympians και τους Zealot. Συνεργάστηκε για πολλά χρόνια με τους Διονύση Σαββόπουλο, Μανώλη Ρασούλη και Νίκο Ξυδάκη. Έγινε ευρέως γνωστός με το δίσκο του Μανώλη Ρασούλη, "Η εκδίκηση της γυφτιάς". Μερικά από τα τραγούδια του θα τα σιγοψυθιρίζουμε για πολλά χρόνια ακόμα, όπως τον "Αύγουστο" και το "Εγώ δεν είμαι ποιητής".

Ένα μήνα πριν, ταξίδεψε στη χώρα των αγγέλων και ο Μανώλης Ρασούλης. Στιχουργός, συγγραφέας, τραγουδιστής, συνθέτης, δημοσιογράφος ή απλά, υπηρέτης του πολιτισμού, μέχρι και την ύστατη στιγμή. Στίχους του έχουν μελοποιήσει, μεταξύ άλλων, οι Μάνος Λοΐζος, Σταύρος Κουγιουμτζής, Νίκος Ξυδάκης, Πέτρος Βαγιόπουλος, Σωκράτης Μάλαμας και Χρήστος Νικολόπουλος.

Στη γειτονιά των Αγγέλων βρίσκεται πλέον ο συγγραφέας του ομώνυμου έργου, ο Ιάκωβος Καμπανέλης, ο μεγάλος μας θεατρικός συγγραφέας και δημοσιογράφος. Άλλα γνωστά του έργα, κυρίως για το θέατρο, "Έβδομη μέρα της δημιουργίας", "Η Αυλή των θαυμάτων", "Παραμύθι χωρίς όνομα", " Βίβα Ασπασία", "Οδυσσέα γύρισε σπίτι", "Αποικία των τιμωρημένων" και "Το μεγάλο μας τσίρκο".Έργα του έχουν μεταφρασθεί και παιχτεί στην Αγγλία, Αυστρία, Γερμανία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Σουηδία. 

Ο συγγραφέας και πολιτικός Νίκος Θέμελης σε ηλικία 64 ετών, μετά από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο, άφησε ένα μεγάλο κενό στον ελληνικό πολιτισμό. Έγραψε αρκετά μυθιστορήματα («Η αναζήτηση» 1998, «Η ανατροπή» 2000, «Η αναλαμπή» 2003, «Για μια συντροφιά ανάμεσά μας» 2005, «Μια ζωή, δυό ζωές» 2007, «Οι αλήθειες των άλλων» 2008 και «Η συμφωνία των ονείρων» 2010), με αναφορές στον ελληνισμό των τελευταίων τριών αιώνων.

Ο χώρος του πολιτισμού είναι τεράστιος και φυσικά δε θα μπορούσε να λείπει από αυτόν ο Λεκτικός Επεξεργαστής ή κατά κόσμον Ανδρέας Μαρνέζος. Ουσιαστικά ήταν αυτός που έφερε τη μόδα του piercing και των τατουάζ στη χώρα μας. Όμως έγινε γνωστός από τα τραγούδια του στον χώρο του ραπ. Επίσης ήταν και Χιπ χοπ παραγωγός, ιδρυτής του ελληνικού underground hip hop συγκροτήματος με την ονομασία BarCodeCrew (BCC).

Πρόσφατα "έφυγε" από τη ζωή η Λουκία Ρικάκη. Ήταν υπεύθυνη εκπαιδευτικών προγραμμάτων της IYF International Youth Federation. Δίδαξε στα εκπαιδευτικά προγράμματα στελεχών στο European Youth Center του Συμβουλίου της Ευρώπης και υπήρξε συντονίστρια του προγράμματος έρευνας για τα οπτικοακουστικά στην παιδεία του Συμβουλίου της Ευρώπης, το 1990. Ήταν μέλος της επιτροπής εκπαίδευσης European Youth Forum και διετέλεσε υπεύθυνη κινηματογράφου σε σεμινάρια εκπαιδευτικών του προγράμματος MEΛINA 2000. Μεγάλο της πάθος το ντοκιμαντέρ.

Επειδή δεν γίνεται να αναφερθούν αναλυτικά οι καριέρες όλων των μεγάλων Ελλήνων του πολιτισμού που μας "άφησαν" το 2011, αναφέρονται συνοπτικά ο καθένας, με την ιδιότητα του.

Γιάννης Καραμητσόπουλος (ποιητής και εκδότης), Γιάννης Καραμπεσίνης (λαϊκός τραγουδοποιός και δεξιοτέχνης του μπουζουκιού), Άκης Κλεάνθους (τέως Υπουργός Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου), Σπύρος Αλαμάνος (ζωγράφος, χαράκτης, γραφίστας και φωτογράφος), Γιάννης Βαρβέρης (ποιητής, κριτικός, δοκιμιογράφος και μεταφραστής), Τάκης Βαρβιτσιώτης (ποιητής), Αλέξανδρος Γιώτης (σεφ, γευσιγνώστης και συγγραφέας), Άννα Γκέρτσου-Σαρρή (συγγραφέας και μεταφράστρια), Μάρκος Ν. Δραγούμης (συγγραφέας και πολιτικός), Ανθή Ζαχαράτου (υψίφωνος και ηθοποιός), Καίτη Λαμπροπούλου (ηθοποιός), Γιάννης Λάμπρου (σκηνοθέτης), Βαγγέλης Λιβαδάς (θεατρικός επιχερηματίας), Λυκούργος Καλλέργης (ηθοποιός, σκηνοθέτης, καθηγητής δραματικής, λογοτέχνης - μεταφραστής και βουλευτής), Κώστας Μπαλάφας (φωτογράφος), Θεώνη Βαχλιώτη-Όλντριτζ (βραβευμένη με Οσκαρ ενδυματολόγος), Χρήστος Τσάγκας (ηθοποιός), Τζον Μοδινός (βαρύτονος - μουσικός), Στράτος Καμενίδης (συνθέτης), Γιάννης Βασιλόπουλος (μουσικός - κλαρινίστας), Δημήτρης Κατσαγάνης (ποιητής), Νίκος Αλεξίου (εικαστικός ), Βλάσης Κανιάρης (εικαστικός), Γιώργος Πέρρος (ζωγράφος), Δημήτρης Λαλέτας (ζωγράφος), Τάσος Ζωγράφος (ζωγράφος και σκηνογράφος), Τόνια Νικολαΐδη (χαράκτρια και ζωγράφος), Μόνικα Βασιλείου (ηθοποιός και σκηνοθέτις), Σταύρος Ζώρας (τραγουδιστής), Σαράντης Καραβούζης (εικαστικός - ζωγράφος), Σοφία Φίλντιση (συγγραφέας), Μάνος Λουκάκης (ποιητής και κριτικός), Ιωάννης Δαγκλής (συντηρητής - εικαστικός), Βασίλης Πλάτανος (δημοσιογράφος, λαογράφος, συγγραφέας), Τάκης Βαρλάμος (χορευτής και χορογράφος), Ανθή Ζαχαράτου (υψίφωνος και ηθοποιός), Κώστας Ζαχαράκης (ηθοποιός), Έφη Μεταγγιτσινού (ηθοποιός), Σπύρος Αλαμάνος (ζωγράφος, χαράκτης, γραφίστας και φωτογράφος), Κωνσταντίνος Καβαρνός (καθηγητής και συγγραφέας), Βασίλης Ανδρεόπουλος (ηθοποιός και συγγραφέας), Νίκος Μινάρδος (ηθοποιός), Πέπη Σβορώνου (ζωγράφος), Παύλος Τάσσιος (σκηνοθέτης), Ντιάνα Αντωνακάτου (ζωγράφος), Θανάσης Φάμπας (ζωγράφος), Μάριος Λεούσης - Λεσίνι (ταχυδακτυλουργός), Χρύσανθος Κυπριανού (φιλόλογος, εκπαιδευτικός, συγγραφέας και λαογράφος), Άγγελος Σκορδίλης (μουσικός, τραγουδιστής), Σάσα Κρίτση (ηθοποιός), Ντίνος Κατσουρίδης (σκηνοθέτης, μοντέρ και διευθυντής φωτογραφίας).

 http://www.protothema.gr/culture/arts/article/?aid=168163