Αλήθειες, ψέμματα και… βιντεοταινίες για το τηλεοπτικό τοπίο

Στα αδιέξοδα που οι ίδιοι δημιούργησαν βρίσκονται εγκλωβισμένοι οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών. Λίγες μέρες πριν από την δημοσίευση της προκήρυξης που θα αφορά τους όρους και τις προϋποθέσεις της διαγωνιστικής διαδικασίας για την νόμιμη πλέον αδειοδότηση των καναλιών -μετά από 25 χρόνια ανομίας-, οι ιδιοκτήτες των Μέσων Ενημέρωσης και οι… πολιτικοί συνεργοί τους αναπαράγουν μια σειρά έωλων αιτιάσεων, η οποία δεν μπορεί να σταθεί απέναντι στην

αντικειμενική αλήθεια. Άλλωστε, αν επιχειρήσει κανείς να αντιπαραβάλει την απλή πραγματικότητα με αυτά που ισχυρίζονται οι καναλάρχες και οι συν αυτώ, η εικόνα που προκύπτει για τις προθέσεις της κάθε πλευράς είναι άκρως ενδεικτική. 

Ας τα πάρουμε, όμως, τα δεδομένα ένα-ένα:

-ΛΕΝΕ: Είμαστε νόμιμοι, έχουμε άδειες

-Η ΑΛΗΘΕΙΑ: 

Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ουδέποτε έχει υλοποιήσει επίσημη διαδικασία αδειοδότησης των ιδιωτικών καναλιών. 

Τα ιδιωτικά κανάλια λειτουργούν επί 25 χρόνια υπό το καθεστώς των προσωρινών αδειών. Συνολικά, έχουν δοθεί 15 παρατάσεις στην προθεσμία αδειοδότησης των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών, μετά την κατάργηση του κρατικού μονοπωλίου το 1987 και την ψήφιση του νόμου που προβλέπει αδειοδότηση με διαγωνισμό, το 1995. 

1η παράταση: Το 1998 θεωρείται η λειτουργία των σταθμών που έχουν υποβάλει αίτηση άδειας ως προσωρινά νόμιμη μέχρι την έκδοση αδειών. 

2η παράταση: Το 2002 καταργείται η προβλεπόμενη διαγωνιστική διαδικασία και παρατείνονται εκ νέου οι προσωρινές άδειες. 

3η παράταση: Το 2006 ορίζεται ότι οι άδειες θα προκηρυχθούν μέχρι 30/6/2006.

4η παράταση: Το 2007 η προθεσμία παρατείνεται μέχρι 30/6/2007. 

5η παράταση: Ακολουθεί νέα παράταση, εντός του 2007, μέχρι 31/10/2007. 

6η, 7η, 8η, 9η, 10η, 11η παράταση: Ακολουθούν άλλες έξι παρατάσεις μέχρι 31/12/2008, 30/6/2009, 31/12/2009, 31/12/2010, 31/12/2011 και 31/12/2012.

12η παράταση: Το 2012 θεωρείται και πάλι προσωρινά νόμιμη η άδεια των σταθμών που ήδη λειτουργούν. 

13η παράταση: Το 2013 δίνεται νέα παράταση στη χορήγηση αδειών μέχρι τις 30/6/2014. 

14η και 15η παράταση: Το 2014 δίνονται δύο νέες παρατάσεις μέχρι τις 31/12/2014 και τις 31/12/2015.

-ΛΕΝΕ: Τον αριθμό των καναλιών πρέπει να τον καθορίσει η αγορά

-Η ΑΛΗΘΕΙΑ: 

Η αγορά τον έχει ήδη καθορίσει. Γι’ αυτό σήμερα έχουμε 8κανάλια που συσσωρεύουν ζημιές, χρέη και δάνεια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. 

Και, κατ’ επέκταση, ασκούν πολιτικές πιέσεις για «δουλειές» και «θαλασσοδάνεια». Και δημιουργούν το τρίγωνο της διαπλοκής «κανάλια-τράπεζες-πολιτική». Ο αριθμός των καναλιών πρέπει να είναι ανάλογος της διαφημιστικής αγοράς. Η διαφημιστική πίτα έχει καταρρεύσει στην Ελλάδα. Έδινε περίπου 600 εκατ. ευρώ ετησίως και έχει πέσει τα τελευταία χρόνια στα 150 εκατ. ευρώ.

Ο αρμόδιος αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Τρύφωνας Αλεξιάδης, κατέθεσε στα πρακτικά της Βουλής το έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων με τα πρόστιμα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης ανά έτος, καθώς και τα ποσά που έχουν εισπραχθεί από τα κανάλια. 

Από τα 23,3 εκατ. ευρώ πρόστιμα κατά τα έτη 2010 έως 2016 έχουν εισπραχθεί τα 9,3 εκατ. ευρώ. Αν προσθέσουμε, όχι όλες τις φορολογικές υποχρεώσεις των καναλιών (δεν προσθέτουμε, για παράδειγμα, ποσά που προκύπτουν από ΦΠΑ, φόρο εισοδήματος, φόρο μισθωτών υπηρεσιών, πολεοδομικές παραβάσεις κ.λπ.), αλλά μόνο το φόρο τηλεοπτικών διαφημίσεων και μόνο για το έτος 2015 διαπιστώνουμε ότι πλήρωσαν 19,2 εκατ. ευρώ και οφείλουν άλλα 20 εκατ. ευρώ. 

Άρα, συνολικά, οφείλουν 34 εκατ. ευρώ. Ο κ. Αλεξιάδης απηύθυνε πρόσκληση προς την Ένωση Ιδιωτικών Τηλεοπτικών Σταθμών να δώσει όποια στοιχεία διαθέτει στη δημοσιότητα, αλλά και να γίνει δημόσιος διάλογος και αντιπαραβολή των στοιχείων με τον υπουργό, οποιαδήποτε στιγμή. Ασφαλώς, για προφανείς λόγους φορολογικού απορρήτου, η κυβέρνηση δεν δημοσιοποιεί τις οφειλές κάθε μιας τηλεοπτικής επιχείρησης ξεχωριστά.

	ΦΟΡΟΣ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΩΝ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΩΝ (2015)	ΠΡΟΣΤΙΜΑ ΕΣΡ (2010-2016)	ΣΥΝΟΛΑ
Εισπραχθέντα	19.228.853,32	9.351.626,29	28.580.479,61
Οφειλόμενα	20.071.805,78	13.981.102,96	34.052.928,74
Σύνολο	39.300.659,10	23.332.729,25	62.633.388,35

-ΛΕΝΕ: Γιατί όχι άπειρα κανάλια;
-Η ΑΛΗΘΕΙΑ: 

Η κυβέρνηση έχει στα χέρια της μελέτη του πλέον εξειδικευμένου φορέα διεθνώς για τη ρύθμιση των μιντιακών αγορών, του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας, η οποία ξεκαθαρίζει ότι, τεχνικά, η ελληνική αγορά δεν μπορεί να «σηκώσει» περισσότερα από 4 ιδιωτικά κανάλια υψηλής ευκρίνειας (HD). Δεδομένου ότι οι άδειες αφορούν στην επόμενη δεκαετία, το Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας καθιστά σαφές ότι δεν θα μπορούσαμε να δημοπρατήσουμε με βάση το Standard Definition, το οποίο θα ξεπεραστεί τα αμέσως επόμενα χρόνια. Άρα, πλέον, είναι ξεκάθαρο ότι το επιχείρημα περί «άπειρων καναλιών» δεν στέκει.

-ΛΕΝΕ: Τεχνικά «χωράνε» απεριόριστες άδειες

-Η ΑΛΗΘΕΙΑ: 

Λάθος (σκόπιμο ή μη δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία). Το σήμα υψηλής ευκρίνειας που καθιερώνεται ως το νέο στάνταρ, χρησιμοποιεί πολύ μεγάλο μέρος του φάσματος (το οποίο, ούτως ή άλλως, καταλαμβάνουν και άλλες χρήσεις, όπως –για παράδειγμα- οι τηλεπικοινωνίες) και περιορίζει τον αριθμό των καναλιών. 

Αυτό καταδεικνύει ξεκάθαρα και η μελέτη του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας. 

Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι οι ευρωπαϊκές χώρες διαθέτουν 2-6 ιδιωτικά κανάλια, αντί των 8 στην Ελλάδα. Χώρες με πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό, ΑΕΠ και διαφημιστική αγορά από την Ελλάδα, όπως η Γερμανία, η Γαλλία και η Ισπανία έχουν 5-6 κανάλια. Χώρες ανάλογου μεγέθους με τη δική μας (Φινλανδία, Πορτογαλία, Αυστρία) έχουν 2-4. Και μιλάμε, βέβαια, για εθνικής εμβέλειας, γενικού περιεχομένου, ελεύθερης λήψης και επίγειας εκπομπής κανάλια, όπως τα ελληνικά.

ΑΡΙΘΜΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΚΑΝΑΛΙΩΝ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΛΗΨΗΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ
ΧΩΡΑ	ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ
Αυστρία	4
Βουλγαρία	2
Κύπρος	4
Τσεχία	2
Γαλλία	5
Γερμανία	6
Ιταλία	12
Πολωνία	3
Πορτογαλία	2
Ρουμανία	4
Ισπανία	5
Φινλανδία	3

ΠΗΓΗ: Βάση Δεδομένων Mavise

-ΛΕΝΕ: Οι Θεσμοί και η Κομισιόν σκοπεύουν να μπλοκάρουν τις αδειοδοτήσεις.

-Η ΑΛΗΘΕΙΑ: 

Η απάντηση του Επιτρόπου Έτινγκερ στην ευρωβουλευτή της Νέας Δημοκρατίας, Μαρία. Σπυράκη είναι σαφής: η Κομισιόν δεν ανακατεύεται με τις άδειες. Θεωρεί την αδειοδότηση ζήτημα εθνικής πολιτικής, μη εναρμονισμένο σε κοινοτικό επίπεδο. Επίσης, το κείμενο της Συμφωνίας με τους δανειστές που ψήφισαν τα περισσότερα κόμματα της Βουλής τον Αύγουστο είναι ξεκάθαρο: Ο διαγωνισμός για την αδειοδότηση έχει περιληφθεί (παρ.2.1.e) ως βασικό παραδοτέο, αλλά στο κεφάλαιο για τα δημοσιονομικά. Άρα, οι Θεσμοί έχουν κάθε λόγο να πιέζουν να διενεργηθεί το συντομότερο ο διαγωνισμός ώστε να προκύψουν τα έσοδα που έχουν προβλεφθεί. Και, ασφαλώς, δεν έχουν κανένα λόγο να τον «μπλοκάρουν».

-ΛΕΝΕ: Θα μείνουν χιλιάδες εργαζόμενοι στο δρόμο

-Η ΑΛΗΘΕΙΑ: 

Σήμερα οι εργαζόμενοι στα κανάλια ζουν στο καθεστώς των διαρκών μειώσεων αμοιβών, των ατομικών συμβάσεων, των καθυστερήσεων της μισθοδοσίας επί μήνες και των κυμάτων απολύσεων, ακριβώς επειδή πρόκειται για μη βιώσιμες επιχειρήσεις. Δεύτερον, τα αυστηρά κατώτερα όρια που θέτει ο νόμος διασφαλίζουν τις θέσεις εργασίας. Τρίτον, οι ίδιοι που σήμερα επιχειρηματολογούν για τον αριθμό των εργαζομένων ήταν αυτοί οι οποίοι στη συζήτηση του νομοσχεδίου, τον Οκτώβριο, πίεζαν να περιοριστεί το πλήθος του προσωπικού που θα είναι υποχρεωμένα να προσλάβουν τα κανάλια τα οποία θα αδειοδοτηθούν.

-ΛΕΝΕ: Ο καθορισμός του αριθμού των αδειών είναι αρμοδιότητα του ΕΣΡ

-Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Το Σύνταγμα (άρθρο 15, παρ. 2) είναι σαφές: στο ΕΣΡ ανατίθεται μόνον ο έλεγχος και η επιβολή κυρώσεων. Εξάλλου, η ίδια η Ν.Δ. είχε ψηφίσει το νόμο Ρουσόπουλου 3592/2007, ο οποίος έδινε στον υπουργό (και όχι στο ΕΣΡ) την αρμοδιότητα ορισμού του αριθμού των αδειών.

-ΛΕΝΕ: Συγκεντρώνει υπεραρμοδιότητες και υπερεξουσίες ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς

-Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Με τον ν. 4339/2015, στον υπουργό Επικρατείας ανατέθηκε μόνον η αρμοδιότητα ορισμού του αριθμού των αδειών. Ακόμη και αυτή, με την τροπολογία που ψηφίστηκε στις 29 Ιανουαρίου, έχει πλέον περάσει στη Βουλή. Έτσι, ο αριθμός των αδειών θα συζητηθεί εξαντλητικά πριν ψηφιστεί από την Εθνική Αντιπροσωπεία. 

Στο μεταξύ, με νομοθετικές της πρωτοβουλίες (19/1 & 29/1), η κυβέρνηση προχώρησε στη διεύρυνση του αριθμού των μελών του ΕΣΡ από 7 σε 9 (προκειμένου να διασφαλίζεται η καλύτερη εκπροσώπηση της πολυκομματικής, πλέον, Βουλής) και μετέφερε την αρμοδιότητα καθορισμού του αριθμού των αδειών από τον υπουργό Επικρατείας στη Βουλή, προκειμένου να εκλείψει το –δήθεν- επιχείρημα περί υπερεξουσιών του υπουργού, αλλά και να συζητηθεί ο αριθμός εξαντλητικά από την εθνική αντιπροσωπεία.

-ΛΕΝΕ: Γίναμε Σοβιετία, Βόρεια Κορέα, η κυβέρνηση κινείται αυταρχικά

-Η ΑΛΗΘΕΙΑ: Η κυβέρνηση εξάντλησε τα περιθώρια προκειμένου να εξασφαλίσει τη συναίνεση του πολιτικού κόσμου, ώστε να επιτευχθεί η αυξημένη πλειοψηφία (4/5 της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, όπως προβλέπουν το Σύνταγμα και ο Κανονισμός της Βουλής) και να προχωρήσει η συγκρότηση του ΕΣΡ. 

Πρώτον, ο Πρόεδρος της Βουλής κατέθεσε πρόταση που απαρτίζεται από πρόσωπα αντιπροσωπευτικά του συνόλου του πολιτικού φάσματος. 

Δεύτερον,δόθηκε χρόνος προκειμένου η ΝΔ να εκλέξει τον νέο της Πρόεδρο. 

Τρίτον,συγκλήθηκε τρεις φορές (19/1, 1/2 και 9/2) η Διάσκεψη των Προέδρων σε προσπάθεια συναίνεσης, αφού εξέλιπε και το επιχείρημα για τον αριθμό των καναλιών (μελέτη Πανεπιστημίου Φλωρεντίας) και παρά το γεγονός ότι o αντιπρόεδρος της Επιτροπής Θεσμών, βουλευτής της Ν.Δ., Γιάννης. Τραγάκης, έχει ουσιαστικά ξεκαθαρίσει ότι η αξιωματική αντιπολίτευση σε καμία περίπτωση δεν προτίθεται να ανταποκριθεί στο συνταγματικό της ρόλο (2/2/16) και να συναινέσει στη συγκρότηση καμίας Ανεξάρτητης Αρχής.

Πέτρος Παπαβασιλείου altsantiri.gr