Σκουριές. Τσικάρα: Ο νέος (και πολύ μεγαλύτερος) στόχος της Eldorado

Ερευνητικές γεωτρήσεις στην Τσικάρα ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει η «Ελληνικός Χρυσός» με τη συνοδεία, σύμφωνα με μαρτυρίες και φωτογραφίες, ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων. Πρόκειται για τον νέο στόχο της εταιρείας στη Χαλκιδική, μια περιοχή που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα μακριά από τις Σκουριές, έχει τα ίδια χαρακτηριστικά και έρευνες δείχνουν ότι περιέχει ένα κοίτασμα 10 φορές μεγαλύτερο Από τις 28 Μαρτίου οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η «Ελληνικός Χρυσός» μετέφερε και εγκατέστησε ένα γεωτρύπανο στην περιοχή της Τσικάρας, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί για μια σειρά από μελλοντικές γεωτρήσεις. Οι ίδιες πληροφορίες ανέφεραν ότι το γεωτρύπανο της εταιρείας φρουρείται από δυνάμεις της αστυνομίας και ομάδας security. Οι φωτογραφίες

που αναρτήθηκαν σήμερα, Δευτέρα, στο διαδίκτυο επιβεβαιώνουν αυτούς τους ισχυρισμούς. Από την πλευρά της, η «Ελληνικός Χρυσός» δεν ανταποκρίθηκε στο αίτημα του TPP για κάποιο σχόλιο.

H Τσικάρα βρίσκεται στη Βόρεια Χαλκιδική, σε απόσταση 5 χιλιομέτρων (3 χλμ. Στην ευθεία) από το μεταλλείο της «Ελληνικός Χρυσός» στις Σκουριές, μεταξύ Γοματίου και Μεγάλης Παναγιάς. 

Το εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι σύμφωνα με εναέρια γεωφυσική έρευνα που πραγματοποίησε η European Goldfields (εταιρεία που απορροφήθηκε από την Eldorado Gold το 2011), στην Τσικάρα φαίνεται ότι υπάρχει ένα μεταλλικό κοίτασμα τουλάχιστον 10 φορές μεγαλύτερο από το αντίστοιχο των Σκουριών. 

Παράλληλα όπως αναφέρει η έρευνα της εταιρείας, η περιοχή παρουσιάζει τα ίδια χαρακτηριστικά με τις Σκουριές, κάτι που σημαίνει ότι σχεδιάζεται η δημιουργία ενός νέου επιφανειακού μεταλλείου, με τα ίδια προβλήματα και τους ίδιους κινδύνους για το περιβάλλον και τη δημόσια Υγεία.

«Η επίκληση της νομιμότητας και η επιβολή της ευόδωσε για άλλη μια φορά την κερδοσκοπική αυθαιρεσία και το γεωτρύπανο εγκαταστάθηκε στην καρδιά του δάσους την Τετάρτη 29 Μαρτίου το μεσημέρι» τονίζει σε ανακοίνωση της Επιτροπή Αγώνα Μεγάλης Παναγιάς. 

«Οι ερευνητικές γεωτρήσεις που έχει ως στόχο να πραγματοποιήσει η Hellas Gold απλά δεν πρέπει να γίνουν ποτέ. Η πραγμάτωσή τους σημαίνει περιχαράκωση ενός κοιτάσματος τουλάχιστον 10 φορές μεγαλύτερου απ’ αυτό των Σκουριών», προσθέτει.

Το «πολύ επιθετικό γεωτρητικό πρόγραμμα» της Eldorado

Η επιθυμία της Eldorado να επεκτείνει τις δραστηριότητες της στη Χαλκιδική δεν είναι καινούρια. Οι σχετικές άδειες έχουν εκδοθεί από το 2010 και ανανεώθηκαν τον Οκτώβριο του 2016. Η πρόθεση της εταιρείας να προχωρήσει περαιτέρω γεωτρήσεις (περίπου 100) και στο άνοιγμα νέων μεταλλείων είναι καταγεγραμμένη από το 2009 όταν οι σχετικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων κατατέθηκαν στα αρμόδια δημοτικά συμβούλια για γνωμοδότηση.

Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων, το ανώτερο στέλεχος της European Goldfields, Στιβ Σαρπ, μιλώντας σε οικονομικό φόρουμ στη Ζυρίχη τον Απρίλιο 2011 είχε αναφερθεί από τότε σε ένα «πολύ επιθετικό γεωτρητικό πρόγραμμα», το οποίο όμως «δεν θα ήταν σώφρον να ξεκινήσει πριν πάρουμε τις άδειες, λόγω της ευαισθησίας του θέματος». 

Συγκεκριμένα είχε αναφέρει:

Μόλις πάρουμε τις άδειες θα μπορούμε πραγματικά να ξεκλειδώσουμε την αξία που υπάρχει μέσα στην έκταση της παραχωρησής μας. Έχουμε σχεδιάσει ένα πολύ επιθετικό γεωτρητικό πρόγραμμα. Αποφασίσαμε ότι δεν θα ήταν σώφρον να ξεκινήσουμε πριν πάρουμε τις άδειες, λόγω της ευαισθησίας του θέματος…

Φαίνεται ότι η προσπάθεια της εταιρείας να πάρει τις απαραίτητες άδειες (με κάθε τρόπο) για τα πρώτα της μεταλλεία ήταν μόνο η πρώτη φάση του σχεδίου της. 

Καθώς η ελληνική κυβέρνηση συνεχίζει να παρέχει τις «δευτερεύουσες» άδειες που χρειάζεται η εταιρεία, μολονότι το ζήτημα του flash smelting δεν έχει λυθεί, φαίνεται ότι τώρα συνεχίζεται η δεύτερη φάση, ένα σχέδιο που είχε σταματήσει από το 2014.

Αυτήν τη στιγμή η «Ελληνικός Χρυσός» διαθέτει τρία αδειοδοτημένα μεταλλεία, μέσα στην έκταση 317.000 στρεμμάτων που της έχει παραχωρηθεί αντί 11 εκατ. Ευρώ από το Ελληνικό Δημόσιο χωρίς προηγούμενη εκτίμηση των στοιχείων ενεργητικού και χωρίς ανοιχτό διαγωνισμό. 

Τα τρία αυτά μεταλλεία βρίσκονται στις Σκουριές, στην Ολυμπιάδα και στις Μαύρες Πέτρες. Εκτός από αυτές τις περιοχές όμως, η European Goldfields έχει υποστηρίξει στο παρελθόν ότι «14 συνολικά στόχοι απαιτούν περαιτέρω έρευνα». 

Λίγο αργότερα, το 2010 η ίδια είχε ανακοινώσει λήψη έγκρισης για ερευνητικές γεωτρήσεις σε τρεις νέες περιοχές-στόχους: την Τσικάρα, την Πιάβιτσα και τη Φισώκα. 

Για τις δύο τελευταίες έχουν ήδη γίνει ερευνητικές γεωτρήσεις: το 2012 έγιναν γεωτρήσεις στη Φισώκα και το 2013 στην Πιάβιτσα. Για την Τσικάρα όμως, τα σχέδια είχαν διακοπεί το 2014. Τώρα, μπαίνουν ξανά σε εφαρμογή.

Η αντίφαση με τις άδειες

Αυτές οι κινήσεις συμβαίνουν ενώ η αδειοδότηση της «Ελληνικός Χρυσός» χαρακτηρίζεται από μία πολύ σημαντική αντίφαση: Η εταιρεία δεν έχει καταφέρει να αποδείξει ότι η μέθοδος μεταλλουργίας flash smelting, για την οποία η ίδια έχει δεσμευτεί, είναι εφαρμόσιμη στα εδάφη της Χαλκιδικής. Η αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος το έχει διαπιστώσει, και τον Νοέμβριο του 2016, ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πάνος Σκουρλέτης απέρριψε ξανά τη μεταλλουργική μέθοδο της Eldorado Gold, λόγω της εξαιρετικά υψηλής περιεκτικότητας του μίγματος τροφοδοσίας της μεταλλουργικής μονάδας στο εξαιρετικά τοξικό στοιχείο αρσενικό. 

Η ελληνική κυβέρνηση έχει αναγνωρίσει τις περιβαλλοντικές συνέπειες που θα αναδειχτούν εάν προχωρήσει το έργο, τονίζοντας. ότι εάν προχωρήσει η εξόρυξη χρυσού στην περιοχή, θα εκπέμπονται ετησίως στην ατμόσφαιρα 20.000 τόνοι καρκινογόνου αρσενικού.

Όπως προσθέτει, «οι 20.000 τόνοι/έτος θα πρέπει να αφαιρεθούν από την τελική εκπομπή στην ατμόσφαιρα, προκειμένου αυτή να μειωθεί στο περιβαλλοντικό όριο των 20 kg/έτος. Τέτοια ποσοστά απόδοσης βιομηχανικών συστημάτων διαχείρισης αρσενικού δεν υπάρχουν πουθενά στον κόσμο». 

Επομένως, το Υπουργείο Περιβάλλοντος κρίνει οριστικά ότι είναι αδύνατον να εγκριθεί η τεχνική μελέτη της μεταλλουργίας, που είναι ο βασικότερος όρος του Επενδυτικού Σχεδίου της Eldorado Gold στις Σκουριές. 

Μη έχοντας άλλη επιλογή, η «Ελληνικός Χρυσός» προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, σε μια τελευταία προσπάθεια να ακυρώσει τις «αποφάσεις Σκουρλέτη». Μολονότι το ΣτΕ έχει δικαιώσει στο παρελθόν την εταιρεία σε προηγούμενες διαφορές της με το Δημόσιο, ωστόσο σύμφωνα με πηγές του TPP «είναι αμφίβολο» το εάν έχει τη δυνατότητα να αποφασίσει για μία τεχνική κρίση της διοίκησης ενός Υπουργείου.

Από την άλλη πλευρά όμως και παρά το μεγάλο πρόβλημα στον «πυρήνα» της επένδυσης της Eldorado, η ελληνική κυβέρνηση, αν κι έχει προσφύγει σε διαιτησία σχετικά με τη σύμβαση με την «Ελληνικός Χρυσός, συνεχίζει να δίνει στην εταιρεία τις «δευτερεύουσες» άδειες για να συνεχίζει τις δραστηριότητες της στη Χαλκιδική. 

Για παράδειγμα, υπό τον νέο υπουργο, Γιώργο Σταθάκη, εκδόθηκαν δύο νέες άδειες για την εταιρεία, που χαρακτηρίζονται «ήσσονος σημασίας» ωστόσο ενισχύουν την παραπάνω αντίφαση. Το ίδιο διάστημα επίσης έγινε γνωστό ότι το Σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος (Επιθεώρηση Βορείου Ελλάδος) επέβαλε πρόστιμα ύψους 1.734.300 ευρώ για 21 παραβάσεις της νομοθεσίας, οι οποίες ελέγχθηκαν και διαπιστώθηκαν την περίοδο από το 2012 έως και τα μέσα του 2014.

Παρά τη σημαντική αντίφαση ωστόσο, φαίνεται ότι τα σχέδια της «Ελληνικός Χρυσός» στη Χαλκιδική προχωρούν κανονικά. Και φαίνεται επίσης ότι η άποψη ότι τελικός στόχος είναι «να μετατραπεί η Β.Χαλκιδική σε ένα απέραντο μεταλλείο» αντιστοιχεί στην πραγματικότητα.

Θάνος Καμήλαλης

thepressproject