* Όταν αποφάσισες να αρνηθείς την ψήφιση των όρων του Μνημονίου, είχες φανταστεί τελικά το μέγεθος της επίθεσης που φτωχοποιεί μαζικά δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά;
Το εργαλείο πρόβλεψης δεν είναι η φαντασία, αλλά η γνώση των ίδιων συνεπειών που έχει προκαλέσει η προσφυγή στο ΔΝΤ σε άλλες χώρες, με διαφορετικές μάλιστα δομές, με διαφορετικά ιστορικά αλλά και παραγωγικά δεδομένα, σε διαφορετικά μήκη και πλάτη του πλανήτη. Η φτώχεια λοιπόν είναι παντού μια κυρίαρχη συνέπεια. Αλλά όχι η μόνη.
Για να φτάσεις στην πλήρη επιβολή, που οδηγεί και στην απόλυτη εξαθλίωση, προϋπόθεση είναι η απώλεια της εθνικής σου ανεξαρτησίας, το γκρέμισμα ακόμη και των αστικών θεσμών, όπως είναι η στοιχειώδης λειτουργία του κοινοβουλίου, η διαμόρφωση ενός κλίματος τρομοκρατίας από τους μηχανισμούς προπαγάνδας και τα ΜΜΕ, η επικράτηση της λογικής της συλλογικής ευθύνης και ο κοινωνικός αυτοματισμός ή αλλιώς κοινωνικός κανιβαλισμός, όπου η μία κοινωνική ομάδα αντιμάχεται την άλλη.
Αυτά όλα είναι τα πολιτικά ντοκουμέντα μιας συσσωρευμένης γνώσης. Σήμερα ένα προς ένα αναπτύσσονται και στην ελληνική κοινωνία.
Η απόφαση λοιπόν να αντιταχθώ στο μνημόνιο δεν ήταν συναισθηματική, δε στηρίχθηκε σε εικασίες. Ήταν μία απόφαση πολιτική, που στηρίχτηκε σε δεδομένα πολιτικά, τα οποία άλλωστε δεν τα έκρυψε ποτέ και το κείμενο του Μνημονίου που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση.
* Το μέγεθος της καταστροφής που επιφέρει το Μνημόνιο λογικά θα έπρεπε να προκαλεί προβληματισμό και αντιδράσεις τουλάχιστον στα μεσαία στελέχη και τα μέλη του ΠΑΣΟΚ. Αυτό όμως δημοσίως δεν γίνεται αισθητό στην κοινωνία. Τόσο ισχυρή είναι τελικά η γοητεία της εξουσίας;
Σ' αυτά τα τμήματα του ΠΑΣΟΚ υπάρχουν τριγμοί. Φυσικά οι τριγμοί είναι σε πλήρη αναντιστοιχία μεγέθους και έντασης, σε σχέση με τη νεοφιλελεύθερη λαίλαπα που σαρώνει την κοινωνία. Θα μου επιτρέψεις μια ερμηνεία που η βάση της είναι ψυχολογική, αλλά η ανάπτυξή της πολιτική.
Είχαμε ποτέ φανταστεί ότι ένας πρωθυπουργός θα έφτανε σε τέτοιο σημείο;
Φανταστείτε έναν κύριο Καραμανλή ή έναν κύριο τάδε από το ΠΑΣΟΚ να βάζει την Ελλάδα σ' αυτή τη μέγγενη. Την ίδια στιγμή θα γινόταν επέλαση, θα στήνονταν οδοφράγματα και ζήτημα είναι εάν το ελικόπτερο θα προλάβαινε.
Είναι τυχαίο που ένα επίθετο, τίποτε άλλο, μόνο ένα επίθετο, το επίθετο Παπανδρέου, "κρατάει "μια ολόκληρη παράταξη δέσμια των επιλογών του;
Εδώ ακριβώς απαντά η ψυχολογία. Είναι κατά την άποψή μου το συλλογικό ασυνείδητο μιας ολόκληρης παράταξης, που ξεπερνά τα στενά όρια του ΠΑΣΟΚ, που ακριβώς μετά μια σειρά γεγονότων (έπειτα από ήττα στον Εμφύλιο, ξερονήσια, καραμανλισμός και ανάκτορα, δικτατορία και πάλι εξορίες, ξανά καραμανλισμός), για πρώτη φορά νομιμοποιήθηκε ως συλλογική πολιτική οντότητα στην Ελλάδα με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Απέκτησε πολιτική υπόσταση, όταν επί μισό αιώνα υπόσταση είχαν μόνο οι δοσίλογοι, οι χαφιέδες και οι υπάλληλοι των Αγγλοαμερικανών.
Είναι αυτή η σχέση του κόσμου με τον Ανδρέα Παπανδρέου, η ωστική δύναμη της οποίας διασώζει προς το παρόν τον απόγονό του. Είναι όμως και η ίδια ωστική δύναμη που θα τον αποκαθηλώσει.
* Στην κοινωνία και με αφορμή τις πρόσφατες περιφερειακές εκλογές όσοι τουλάχιστον αποφάσισαν να πάνε στις κάλπες εξέφρασαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο την αντίθεσή τους στην κυβερνητική πολιτική. Δυστυχώς σε συγγενείς πολιτικούς χώρους δεν κατέστη δυνατό αυτό να εκφραστεί ενιαία. Υπάρχει προοπτική να γίνει κάτι καλύτερο και αποτελεσματικότερο στο μέλλον; Προσωπικά νιώθεις πως όλοι χρειάζεται να κάνουν κάτι περισσότερο πριν να είναι αργά;
Μου επιτρέπεις μια παρατήρηση. Υπάρχουν και αυτοί, οι πολλοί που δεν πήγαν να ψηφίσουν. Έχω την άποψη ότι αυτή η στάση κατά κύριο λόγο δεν ήταν απολιτική, αλλά βαθιά αντιπολιτική και για αυτό πολιτικότατη.
Το γεγονός ότι αυτή τη στάση η αριστερά όχι απλώς δεν μπόρεσε να την εκφράσει, αλλά, το χειρότερο, αποτέλεσε και η ίδια μέρος αυτής της αντιπολιτικής δυσαρέσκειας, είναι ένα τεράστιο ζήτημα και για την αριστερά και για την κοινωνία.
Δεν θέλω να έχω καμία ψευδαίσθηση. Το ζητούμενο σήμερα δεν είναι μια πλασματική πολιτική ενότητα της αριστεράς, αλλά η κοινή πολιτική δράση. Δεν είναι δυνατό το στρατηγικό σου όραμα από τη μία, όπως το περιέγραψε και ο Μπρεχτ, να είναι να φιλιώσεις τον κόσμο, μέσα από μία αταξική κοινωνία, και από την άλλη, να μην μπορείς να φιλιώσεις στο πεδίο της κοινής δράσης με τους συντρόφους σου.
Αν ξαναδιαβάσουμε τον Μαρξ, είμαι βέβαιη ότι με επίταση θα κρατήσουμε αυτό που λέει για τη διαλεκτική ένωση της "πάσχουσας ανθρωπότητας"με τη "σκεπτόμενη ανθρωπότητα". Κι αυτό δεν είναι κάτι παραπάνω που πρέπει να κάνουμε, αλλά είναι ο ιστορικός ρόλος της αριστεράς.
Ένας ρόλος μακριά από ελιτίστικους ηγεμονισμούς, μακριά από πιστοποιητικά καθαρότητας, μακριά από ψευδεπίγραφες περιχαρακώσεις. Τώρα είναι η ώρα: ή να ανταποκριθούμε όλοι μας σ' αυτόν τον ρόλο ή με γενναιότητα να κάνουμε πίσω, ώστε νέες, υγιείς δυνάμεις να επιτελέσουν αυτό που εμείς δεν καταφέραμε, είτε από δειλία, είτε από κοντόφθαλμο καιροσκοπισμό, είτε από αδυναμία να φανούμε αντάξιοι της Ιστορίας.
* Τότε που ο κόσμος της αριστεράς έμαθε πως υπήρχε πιθανότητα συνεργασίας στις περιφερειακές εκλογές είχε ενθουσιαστεί. Αυτή η συνεργασία δεν προχώρησε. Ανεξάρτητα γιατί έγινε αυτό που έγινε υπάρχουν προοπτικές. Η Σοφία Σακοράφα που θαυμάσαμε για τη γενναία στάση της στη Βουλή θα μείνει στον πολιτικό αγώνα ή θα την εξαφανίσει το κυρίαρχο σύστημα εξουσίας;
Δεν θεωρώ τη στάση μου γενναία, παρά μόνο συνεπή. Συνεπή και αντιμαχόμενη σε μια ειδεχθή ενσωμάτωση. Έχω την άποψη ότι όποιος αρνείται μια τέτοιου είδους ενσωμάτωση ήδη βρίσκεται σε έναν διαρκή πολιτικό αγώνα.
Και ζητούμενο πάντα στον πολιτικό αγώνα είναι να μην είναι μονοπρόσωπος, αλλά να έχει ερείσματα, συναντήσεις, κοινωνικές αναφορές, στρατηγικές συμμαχίες.
* Η ελληνική κοινωνία όπως την έχεις γνωρίσει είναι ώριμη και έτοιμη να ζητήσει ευθύνες από όλους αυτούς που έκλεψαν το μέλλον των παιδιών μας. Είμαστε τελικά πολίτες ή το πελατειακό σύστημα αντέχει πολύ περισσότερο από αυτό που νομίζουμε;
"Λέγαμε" επί χούντας ότι η νέα γενιά είναι η γενιά του Γουέμπλεϊ. Τελικά ήταν η γενιά του Πολυτεχνείου.
Λέγαμε πριν δύο χρόνια ότι η νέα γενιά είναι η γενιά της αδιαφορίας. Τελικά ήταν η γενιά των Δεκεμβριανών.
Λέει ο ποιητής:
"Ηomo Sapiens - Homo Σάπιος
Κι ωστόσο λάμπει συνεχώς ο Γκουεβάρα
Στα μυρωμένα επουράνια της Βολιβίας"
Σκέφτομαι ότι όσο ο Βελουχιώτης θα επιλέγει τα βουνά, όσο ένας παππούς Μακρονησιώτης θα αφηγείται με περίσσιο καμάρι και λιγότερο πόνο, όσο ο 85χρονος Μίκης θα μας πολιορκεί σαν έφηβος, όσο ο εικοσάχρονος θα διασαλεύει τις βολεμένες μας αισθήσεις, τελικά το ανθρώπινο είδος θα αντέχει περισσότερο από αυτό που νομίζουμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου